Halide Edib Adıvar'ın Millî Mücadele Dönemi Hatıralarının Edebî Eserlerine Aksi

ÖZET

Halide Edib Adıvar, Millî Mücadele'ye katılmış ve bu dönem hatıralarını Türk'ün Ateşle İmtihanı (The Turkısh Ordeal) adlı eserinde toplamıştır. Hatıratın en önemli özelliği günü gününe yazılması ve gerçek şahıs, yer ve olaylardan bahsetmesidir. Bu eserle Ateşten Gömlek romanı, Dağa Çıkan Kurt ve İzmir'den Bursa'ya adlı hikâye kitaplarında bulunan bazı hikâyeleri arasında büyük paralellikler mevcuttur. Makalede bu dönem hatıralarının onun adı geçen edebî eserlerini nasıl şekillendirdiği, bu paralel-liklerin neler olduğu Eser-Biyografi münasebeti çerçevesinde incelenmiştir. Hatırattaki yer, olay ve şahıslar bazen olduğu gibi, bazen de küçük değişikliklerle edebî eserlerinde yerini almıştır. Savaş sırasında Türk askerinin gösterdiği kahramanlıklar, Anadolu halkının uğradığı zulümler ve nihayet zafere kavuşmanın verdiği sevinç, Türk ordusunun zafer alayıyla İzmir'e girişi adı geçen eserleri doldurmuştur. Halide Edib güçlü kalemi sayesinde yaşadıklarını hem hatırat, hem de edebî eser kompozisyonu şeklinde okuyucuya sunabilmiştir.

Halide Edib Adıvar participated in the war of Independence and wrote her memories in her book called “Türk'ün Ateşle İmtihanı.” The most important feature of this book is that it was written daily and it consists of real places, events and characters. There is a considerable parallelism between this book and her novel “Ateşten Gömlek”, the stories in her books “Dağa Çıkan Kurt” and “İzmir'den Bursa'ya.” In the article, how the memories of that period shaped her stories and parallelisms have been focused on in connection with between connection the literary work and the biography. The place, the event, and the characters taken place in the autobiography were used authentically but sometimes with slight changes. The heroic deeds of the Turkish soldiers, the brutality against the Anatolian people during the war and at last the happiness of the victory and the Turkish Army's entrance to İzmir with a victory ceremony constituted the main themes of her works. Halide Edib Adıvar was able to present her works not only in the form of autobiography but also in the form of a literary composition. Keywords: Halide Edip Adıvar, The Memories of the War of Independence, Türk'ün Ateşle İmtihanı.