A Sultan on Theater Stage: Yusuf Kenan’s Play Selim I and Hıs Polıcy of Securıng Islamıc Union
Perdedeki Sultan: YUSUF KENAN’IN YAVUZ SULTAN SELİM VE İTTİHAD-I İSLÂM SİYASETİ OYUNU

Tarihi konuların Türk edebiyatı için önemli bir kaynak olmaya başlaması Tanzimat

sonrasına rastlar. Roman, .ykü ve şiirde tarihi olay ve kişilerin ilham kaynağı

olduğu bu dönemde yeni bir tür olarak tiyatro için de tarih vazgeçilmeyen önemli bir

kaynak olarak rağbet görür. Belli dönemlerde siyasal ve sosyolojik şartların değişmesi

ile birlikte tarihi-sosyal meseleler edebiyatta olduÄŸu gibi tiyatroda da kesintiye uÄŸrar.

Fakat özellikle 1908 sonrasında toplumsal kodlara uygun bir şekilde geliştirilmeye

çalışılan siyaset tarzları (Türk.ülük, İslâmcılık, Osmanlıcılık) doğrultusunda tarihi

konular tiyatro için yeniden önemli hareket noktası haline gelir. Türk tarihinin bilhassa

şaşaalı dönemleri ve padişahları arasında Fatih Sultan Mehmet ve Yavuz Sultan

Selim üzerine çok sayıda eser basılır, tiyatro da bu eğilime kayıtsız kalmaz. Tanzimat

sonrasında Yavuz Sultan Selim üzerine yazılan roman, .ykü ve şiirlerin yanı

sıra Meşrutiyet yıllarında tiyatro alanında öne çıkan eserlerden biri Yusuf Kenan’ın

Yavuz Sultan Selim ve İttihad-ı İslâm Siyaseti (1913?) adlı oyunudur. Bu makalede

söz konusu oyunun kurgusu, yaslandığı düşünce ve Sultan Selim karakteri üzerine

edebi ölçütler dâhilinde analitik bir değerlendirme yapılmaya çalışılacaktır.

Subjects related to history turned into an important source for Turkish literature after Tanzimat (Reorganization) era. Historical figures and events were regarded as valuable sources for drama in that era, like they had been for novels, stories, and poems. Due to some changes in political and sociological conditions taking place from time to time, reflection of historical and social issues in drama can be interrupted as they can in literature. In accordance with the political trends (e.g. Pan-Turkism, Pan-Ottomanism, Pan- Islamism) which were developed especially after 1908 in parallel with social realities of that time, subjects related to history, once again, became an important base for drama. A number of publications dealing with the golden age of Turkish history which corresponds to the period under the reigns of Mehmet II and Selim I were disseminated, and drama was no exception among those works. In the post-Tanzimat era, apart from many novels, stories, and poems written on Selim I, Yusuf Kenan’s play Yavuz Sultan Selim ve İttihad-ı İslam Siyaseti (Yavuz Selim I and His Policy of Securing Islamic Union) (ca. 1913) has an outstanding place in drama genre. This article aims to make an analytical evaluation of the plot, the character Sultan Selim, and the idea on which the play was established.