DOES FIHRIST-I MAKÂMÂT BELONG TO AHMED AVNI KONUK?
FİHRİST-İ MAKÂMÂT AHMED AVNİ KONUK’A MI AİTTİR?

Bir kültür hazinesi olan divan ÅŸiirinin faydalandığı zengin kaynakların başında
musiki ilmi gelmektedir. Bazı divan şairleri, şiirlerinde musiki terimlerini kullandığı
gibi kâr-ı nâtıklar da kaleme almışlardır. Öncelikle makamları öÄŸretmek amacıyla
yazılan kâr-ı nâtıklar, bugün kullanılmayan veya unutulmuÅŸ makamları da muhtevasında
bulundurduÄŸu için musiki tarihi açısından büyük önem taşımaktadır. Abdülkadir
Merâgî ile baÅŸlayan bu geleneÄŸin en meÅŸhur örneklerinden biri de mesnevi
ÅŸârihi ve musiki üstadı Ahmed Avni Konuk’a aittir.
Ahmed Avni Bey ve kâr-ı nâtıklarla ilgili yapılan çalışmalarda onun musiki sahasındaki
en önemli eserinin 119 beyitlik “Fihrist-i Makâmât” olduÄŸu bilgisi tekrarlanagelmiÅŸtir.
Bu eser, söz konusu çalışmalarda aynı zamanda bilinen kâr-ı nâtıkların
en uzunu ve en çok makam ihtiva eden örneÄŸi olarak kabul edilmektedir. Ancak 19.
asırda yaÅŸamış Enderunlu Ä°brâhîm Râsih adında bir ÅŸairin Dîvân³Ä±nda yer alan kâr-ı
nâtık, bu konudaki mevcut bilgilerin doÄŸru olmadığını ve “Fihrist-i Makâmât”ın
güftesinde yer alan 60 beyitlik bölümün aslında Râsih’e ait olduÄŸunu göstermektedir.

One of the leading rich sources of the Ottoman divan poetry which is a treasure ofculture, is musical theory. Some Ottoman divan poets used musical terms andcommitted kar-ı natıks to paper as well. The kar-ı natıks, which were initially writtento teach modes, are of great importance for musical history as they involved the modes notused or forgotten today. One of the most renowned examples of this tradition started byAbd al-Qadir Maraghi, belongs to Ahmed Avni Konuk, a masnavi commentator and amusical master.In studies on Ahmed Avni Bey and kar-ı natıks, it has been repeatedly stated that hismost significant masterpiece in the field of music is “Fihrist-i Makamat (Index ofModes)”, which is composed of 119 couplets. In these studies, this work is also regardedto be the longest kar-ı natık involving the highest number of modes. However, the kar-ınatık in the Divan of a 19th-century poet Enderunlu Ä°brahîm Rasih indicated thatcurrent information about this issue is not correct and the part of the lyrics whichcorresponds to 60 couplets in “Fihrist-i Makamat” actually belonged to Rasih.