Klasik Türk Mûsıkîsi Eserlerinin Türkçe Güftelerinin Şair, Kaynak ve Metin Bakımından Dört Eser Üzerinden Değerlendirilmesi
Determinations And Thoughts on The Evaluation Of Classical Turkish Music Works In Terms Of Their Poets, Sources And Texts Of Their Turkish Lyrics Through Four Works

Klasik Türk Mûsıkîsinin temel vasfı, estetik ile faydayı birlikte mütâlaa
etmesi, nağmenin yanında güfteye de büyük önem vererek insan sesini öne
çıkarması ve repertuvarındaki eserlerin çok büyük bir kısmının sözlü eserler
olmasıdır. Şiir ile nağme, birbirini tamamlamak suretiyle mûsıkî eserini
meydana getiren iki aslî unsurdur.
Güfte varlığımızı tespit bakımından kütüphanelerde ve özel
koleksiyonlarda binlerce el yazması ve matbu güfte-şiir mecmuası ile dîvân
çok zengin bir kaynak mevcudunu meydana getirmektedir. Özellikle yeni
harfli güfte mecmualarında ve nota altı güfte yazımlarında pek çok hata,
eksiklik ve farklılık vardır. Eserlerin büyük bir bölümünün de güfte şairleri
henüz tespit edilebilmiş değildir.
Genel durum hakkında bir fikir verebilmek maksadıyla bu makalede,
Klasik Türk Mûsıkîsi takımlarını meydana getiren eserlerden dördü
üzerinde durulmuştur. Makam / usûl / form / bestekâr, vezin, nazım şekli
yazılmış, bestelenmek üzere seçilen beyit veya bendler, bestekârın güfteyle
ilgili yapmış olduğu tercih ve tasarruflar, güftelerde meydana gelen tahrifat
anlatılmıştır.
Güftelerin hem antolojilerde hem de nota altlarında nazım şekilleri
gözetilmeden, bütün mısrâlarının eşit aralıklarla yazılmış olmasının, nazım
şekillerinin tespitinde ve güfteye anlam vermede zorluklar oluşturduğu göz
önüne alınarak bu dört eserde gerekli hassasiyet gösterilmiştir.
Güfte metinlerinin imlâsında vezne uygunluğu ve doğru okuyabilmeyi
sağlamak için gerekli olan noktalama işaretleri belirtilmiş, bazı kelimelerin
imlâsı da günümüz telaffuzuna uygun şekilde yazılmıştır.

Classical Turkish music is characterized by its combination of aesthetic andpractical considerations, emphasis on the human voice via the importance oflyrics and melody, and a significant portion of its repertory consisting of lyrics.Two fundamental components that complete each other and give a musicalcomposition its identity are poetry and melody.For the purpose of identifying our corpus of lyrics, thousands ofhandwritten and printed lyrics-poetry anthologies and dîvâns in libraries andprivate collections constitute a very rich source of material. However,numerous mistakes, inadequacies, and discrepancies are present, particularlyin collections written using the new alphabet and in lyrics transcribed beneathmusical notations. Furthermore, the poets of a significant portion of theseworks' lyrics have yet to be identified.To provide an overview of the general situation, this article focuses on fourworks that are part of a takım (a set of related compositions) in ClassicalTurkish Music The mode (makam), rhythmic pattern (usûl), form, composer,meter, poetic form, the couplets or stanzas selected for composition, thecomposer's preferences and decisions regarding the lyrics, and the alterationsmade to the lyrics are all discussed.Considering that in lyrics, both in anthologies and beneath musicalnotations, all verses are written at equal intervals without regard to verseforms, which creates difficulties in determining verse forms and assigningmeaning to the lyrics, necessary care has been taken in these four works.Certain words are spelled according to how they are pronounced now, andthe punctuation marks required to ensure meter compliance and accuratereading in the lyrical texts are indicated