Türk Kültürü İncelemeleri Dergisi > TKİ Dergisi |

ZİYNET ALTINI (1898-1922)
ZİYNET (DECORATIVE) GOLD (1898-1922)


Ziynet altını basımı Türk numismatik tarihinin enteresan uygulamalarından biridir. İlk defa Sultan II. Abdülhamid devrinde, piyasada tedavül eden altın liraların standartları esas alınarak darp edilmiştir.

Ziynet altını basımı Türk numismatik tarihinin enteresan uygulama- larından biridir. İlk defa Sultan II. Abdülhamid devrinde, piyasada tedavül eden altın liraların standartları esas alınarak darp edilmiştir. Ziynet altınının ortaya çıkışında halkın piyasada tedavül eden eski sikkeleri takı olarak kullanılması, bunlara büyük rağbet göstermesi ve bazı kişilerin bu durumu suistimal etmesi etkili olmuştur. Yapılan suistimaller piyasada kargaşaya yol açmış, vezni ve ayarı muhtelif pek çok eski ve sahte sikke halk arasında tedavül etmeye başlamıştır. Bazı sarrafların ziynet altını üretim ve satışını kendi tekellerine almak için çeşitli projeler sun- maları, problemi çözmek için devlet idarecilerinin harekete geçmesini sağlamıştır. Resmi makamlar yaptıkları değerlendirmeler sonucunda altın basımının özel sektör eliyle yapılmasının uygun olmayacağına, Darphane tarafından basılıp Emniyet Sandığı tarafından satılmasının daha doğru olacağına karar verdiler. 30 Temmuz 1898 tarihinde alınan kararla başlatılan ziynet altını basımı I. Dünya Savaşı ve mütareke yıllarında azalmıştır. Çeyreğin yarısı, çeyrek, yarım, tam, iki buçukluk ve beşibir- yerde olarak altı türde basılan ziynet altınları, Cumhuriyet Türkiyesi'nde de -bazı küçük değişiklikler dışında- basılmaya devam etmiştir. 1898- 1921 yılları arasında toplam 1.128.428 liralık ziynet altını piyasaya sürülmüştür. Bu makalede ziynet altının ortaya çıkış süreci, standartları, şeklî özellikleri ve tedavülüyle ilgili sorunlar ele alınmakta, makalenin eklerinde ise basılan toplam altın miktarını gösteren tablolar ve ziynet altını resimleri yer almaktadır.


Etiketler »  

Abstract
Coinage of ziynet (decorative) gold is one of the interesting practices of Turkishnumismatic history. It was first coined based on the standards of gold liras incirculation during the reign of Sultan Abdülhamid II. The fact that people usedold species in circulation for adornment, lionized it and some of them abused thiscase was influential in the emergence of ziynet(decorative) gold. The abuses inquestion caused confusion in the market and a lot of old and spurious species invarious standards and qualities began to circulate among people. The fact thatsome sarrafs offered various projects to monopolize the production and sale ofziynet(decorative) gold prompted the state authorities to take action for the solutionof these problems. Official authorities decided that gold coinage by private sector isnot appropriate but it should be coined by the Imperial Mint and sold by theGovernment Lending Agency. The coinage of ziynet (decorative) gold initiated bythe decree on 30 July 1898 decreased in the years of First World War and ofArmistice. Ziynet (decorative) gold was coined in six different forms as; half of thequarter gold coin, quarter gold coin, half gold coin, full gold coin, a two-and-ahalfcoin, beshibiryerde (five pieces of money). It continued to be coined inRepublican era with some small changes. A sum of 1.128.428 liras ofziynet(decorative) gold was released between the years 1898-1922. In this study,questions concerning the emergence process of ziynet (decorative) gold, itsstandards, figurative characteristics and circulation are examined. In theappendices, there are tables indicating the sum of golden money coined and thepictures of ziynet(decorative) gold coins.

Keywords »