Herhangi eğitim sistemini anlayabilmek için evvela söz konusu eğitim sistemini doğuran felsefi, tarihi, siyasi, ve kültürel yapıları bilmek gerekir. Nitekim bir aile veya bir millet çocuğunu yetiştirirken takdir edilir ki kendi dünya görüşüne göre hedef gösterir ve ona göre yönlendirir. Fert açısından durum böyle olunca devletler açısından da bu ölçü geçerli olsa gerektir. Yani her devlet kendi siyasi yapısına, dünya görüşüne, geleceğe bakış açısına göre vatandaş yetiştirmek için program hazırlar ve ona göre sistem kurar. Nitekim "Eğitim programı bir kültür ölçüsüdür" diyen Koopman herhalde bunu belirtmek istese gerek. Bütün bunlar, kuruluşunun 700. yılını idrak ettiğimiz. Osmanlı Cihan Devleti için de geçerlidir. O halde Osmanlı Devleti'nin eğitimini anlayabilmek için, eğitim sisteminin alt yapısını oluşturan dini, siyasi, felsefi ve kültürel hususlara bir nebze de olsa temas etmek faydalı olacaktır.
