SÂFÎ VE İSTANBUL ŞEHRENGİZİ

Türk Kültürü İncelemeleri Dergisi > TKİ Dergisi | Güncelleme: 16 Aralık 2020

TKİ Dergisi | Türk Kültürü İncelemeleri Dergisi Güz 2020 / Yıl 21, Sayı 44

SÂFÎ VE İSTANBUL ŞEHRENGİZİ
SÂFÎ AND HIS ISTANBUL ŞEHRENGIZ

İran edebiyatında ilk örnekleri XII. asırda görülmeye başlayan şehrengiz, Klasik Türk edebiyatında XVI. asırdan itibaren gelişmeye başlayan bir edebi türdür. Şehrengizler, bir şehrin güzelleri başta olmak üzere, o şehirle ilgili doğal ve tarihî güzelliklerin tasvirlerini yansıtırlar.

İran edebiyatında ilk örnekleri XII. asırda görülmeye başlayan şehrengiz, Klasik Türk edebiyatında XVI. asırdan itibaren gelişmeye başlayan bir edebi türdür. Şehrengizler, bir şehrin güzelleri başta olmak üzere, o şehirle ilgili doğal ve tarihî güzelliklerin tasvirlerini yansıtırlar. Türk edebiyatında farklı şehirleri tasvir eden çok sayıda şehrengiz örneği bulunmaktadır. Bunlardan biri de Sâfî’nin (ö. 977/1588-89) Farsça olarak manzum şekilde XVI. asır İstanbul’unu anlattığı İstanbul Şehrengizi’dir.

Sâfî, XVI. asırda yaşamış İranlı seyyah ve şairdir. 1538 yılında İstan- bul’da bulunmuş ve İstanbul’u gezip dolaşarak Farsça bir şehrengiz telif etmiştir. Eldeki bilgilere göre Sâfî’nin Kitâb-ı Şehrengiz der Şehr-i İstanbul adlı eseri, İstanbul’u anlatan tek Farsça şehrengizdir. Sâfî’nin hayatı hakkında kaynaklarda yeterli bilgiye rastlanmamaktadır. Bu makalede öncelikle müellifin eserinden de hareketle hayatı hakkında tespit edilebilen bazı bilgiler paylaşılmıştır. Ayrıca, İstanbul Şehrengizi dışında Sâfî’ye ait olduğu ileri sürülen Behrâm u Gülendâm mesnevîsi hakkında bilgi verilmiştir. A dından Nuruosmaniye Kütüphanesindeki nüshası esas alınarak İstanbul Şehrengizi’nin içeriği hakkında detaylı bilgi verilmiş ve eserin diğer nüshaları tanıtılmıştır.

Etiketler »

Abstract

Sehrengiz, whose earliest examples in the Iranian literature originated in the 12th century, is a literary genre starting to develop in Classical Turkish literature as of the 16th century. This genre depicts the natural and historical charms of a city, particularly its beauties. There exist a large number of sehrengiz works portraying various cities in the Turkish literature, and one of them is İstanbul Şehrengizi by Sâfî (unknown date of birth), in which he described sixteenth-century Istanbul in verse in Persian. An Iranian poet and traveller of the 16th century, Sâfî was in Istanbul in 1538, strolling through the city and writing a sehrengiz in Persian. It is known that Sâfî’s work is the only Persian sehrengiz on Istanbul. There is limited information about the poet’s life in related resources. This article firstly reveals some facts about Sâfî’s life on the basis of his work and then presents both İstanbul Şehrengizi and Behrâm u Gülendâm, a mesnevi claimed to have been authored by Sâfî. Additionally, the study provides a detailed account of the content of İstanbul Şehrengizi based on the copy in Nuruosmaniye Library and introduces other copies of the same work.

Keywords »

PDF versiyonu indir

Milad Selmani

DOI: 10.24058/tki.2020.421
Sayfa: 249-272

İlgili Haberler

SÂFÎ VE İSTANBUL ŞEHRENGİZİ
SÂFÎ AND HIS ISTANBUL ŞEHRENGIZ

BİR MÜRÂCA‘A KASİDE ÖRNEĞİ

II. ABDÜLHAMİD DÖNEMİ İSTANBUL’UNDA TEMİZLİK HİZMETLERİ

XVIII. YÜZYILDA İSTANBUL’UN SUR DIŞI BOSTANLARI (YEDİKULE-AYVANSARAY, EYÜP VE HASKÖY)

MANZUM METİNLER IŞIĞINDA GALATA, ÜSKÜDAR VE BOĞAZİÇİ SAHİLLERİ-I

Prof. Dr. Mustafa Sabri Küçükaşcı’nın Ardından

Türkçe Kolay Dil’e İlk Yaklaşımlar

Hokandlı Ceditçi Aşurali Zohiri

XVI. Asır Şairi Halîlî ve Şiirler

ÇAĞDAŞ AZERBAYCAN TÜRKÇESİYLE YAZILMIŞ BİR KASÎDE-İ BÜRDE TERCÜMESİ

Sepetiniz

SÂFÎ VE İSTANBUL ŞEHRENGİZİ SÂFÎ AND HIS ISTANBUL ŞEHRENGIZ

SÂFÎ VE İSTANBUL ŞEHRENGİZİ
SÂFÎ AND HIS ISTANBUL ŞEHRENGIZ