TEDA PROJESİNDEN ÖNCE İNGİLİZCEYE TERCÜME EDİLEN TÜRK EDEBİYATINA AİT ESERLERİN SEÇİMİNDE ÖNE ÇIKAN HUSUSLAR
FEATURED ISSUES AT SELECTING TURKISH LITERATURE WORKS FOR TRANSLATING INTO ENGLISH BEFORE TEDA PROJECT


Tercüme hareketlerinin medeniyetlerin oluşumunda büyük bir etkisinin bulunduğunu bilinmektedir.

Tercüme hareketlerinin medeniyetlerin oluşumunda büyük bir etkisinin bulunduğunu
bilinmektedir. Türklerin özellikle İslam medeniyetine girdikten
sonra Arapça ve Farsçadan, Tanzimat’tan hemen öncesinden başlayarak da
Batı’dan yaptığı tercümeler hatırlandığında söz konusu tercüme faaliyetinin
başka dillerden Türkçeye doğru bir seyir izlediği görülür. Dolayısıyla Türkçeden
diğer dillere yapılan tercümeler ve kültür ve medeniyetimizin kodlarının nasıl
algılandığı meselesinin biraz ihmal edildiği gerçeğini kabul ederek bu konuyu
seçtik. Çalışmamızda zorunlu bir kısıtlamaya giderek yalnızca İngilizceye çeviri
tercihlerinde hangi hususların gözetildiği hakkında değerlendirmelerde bulunduk.
Bunların içinde tercümeyi gerçekleştiren ülkelerin mütercim veya yayınevlerinin
“ideolojik” ya da “oryantalist” bakış açısıyla hareket edip etmedikleri ve
yine buna bağlı olarak eserlerin edebi değerinin, yazarlarının popülerliklerinin
ne derece rol oynadığı ile ilgili değerlendirmelerimiz oldu. Çalışmamızın sonunda
verdiğimiz tercüme edilen eserlerin listesine bakıldığında yazarlarımızın belli
bir kalitenin üstünde olsa da toplumcu-sosyalist kanatta yer aldığını görmekteyiz.
Milliyetçi-muhafazakar ya da daha bilinen bir tabirle sağ ideoloji içinde
değerlendirilebilecek yazarların sayısının yok denecek kadar az olması çalışmamızın
“ideolojik” ve “oryantalist” bakış açıları başlıkları altında değerlendirilmesine
neden olmuştur. Burada özellikle vurgulanması gereken bir husus ise
Kültür Bakanlığının 2005’ten bu yana yürüttüğü bir proje olan TEDA’nın,
yurtdışı yayınevlerinde Türk edebiyatına ait eserlerin yayımlanmasına verdiği
desteği, herhangi bir ideolojik ayrım gözetmeksizin yerine getirmiş olduğudur.
Bu nedenle biz de söz konusu çevirilerde uygulanan kriterleri 2005’a kadar
yapılan tercümelerle sınırlandırdık.


Etiketler »  

Abstract
We know that the translation movement has a major impact in the development ofcivilization. When it is remembered that Arabic and Persian translations afterbelonging to the Islamic civilization and translations from West shortly beforeTanzimat period, we see that such translation activities trace the way from otherlanguages through Turkish. Therefore, by accepting the fact that how perceiving thetranslations from Turkish to other languages and our culture and civilization codesissues are little bit of neglected, we choose this subject. By going into way of obligatinglimitation in our work, we reviewed about which points are taken into considerationin translations to English. Among them, we have considerations about whether thepublishers or translators of the countries performing translations have an “ideological”or “orientalist” view or not and correspondingly how the literary value of the worksand the popularity of the authors are important on that way. When it’s looked at thetranslated works list that are at the end of our work, we see that our authors take placein the collectivist-socialist wing even though they are on a certain quality. Scarcely anynumber of writers who is nationalist-conservative or by an even known phrase whohas a righ ideology, has led us to evaluate the criteria as “literary value” and “popularityof the author” under the headings of “ideological” and “orientalist” viewpoint.Therefore, we focus on two main topics mentioned criteria. Another issue that shouldbe emphasized here is that, TEDA Project which is conducted successfully by Ministryof Culture since 2005, supports the abroad publicators for the publication of Turkishliterature works without any ideological distinction. For this reason, we limit thecriteria which are applied in question translation, with the translations until 2005.

Keywords »