Türk Kültürü İncelemeleri Dergisi > TKİ Dergisi |

İki Kıyı İki Halk Kahramanı: ALİM AZAMATOĞLU İLE MİCANOĞLU HÜSEYİN’E KARŞILAŞTIRMALI BİR BAKIŞ
TWO COASTS TWO FOLK HEROES: A COMPARATIVE VIEW OF ALIM AZAMATOGLU AND MICANOGLU HUSSEIN


Çoğunlukla maruz kaldıkları bireysel mağduriyetler sonrasında kendilerini “eşkıya”lara özgü bir mücadele içerisinde bulan ve bu andan itibaren de resmi otoritelerce “eşkıyalık” olarak nitelendirilen davranışlar sergileyenlerden bazıları, içinde yaşadıkları toplumlar tarafından kahraman olarak görülmüşlerdir.

Çoğunlukla maruz kaldıkları bireysel mağduriyetler sonrasında kendilerini
“eşkıya”lara özgü bir mücadele içerisinde bulan ve bu andan itibaren de resmi
otoritelerce “eşkıyalık” olarak nitelendirilen davranışlar sergileyenlerden bazıları,
içinde yaşadıkları toplumlar tarafından kahraman olarak görülmüşlerdir. Bu tipler,
mücadelelerine çoğunlukla bireysel mağduriyetler sonrasında başlamakla
birlikte zamanla topluma mâl olmuşlar, içinde yaşadıkları toplumların bir
kısmının ya da bütününün açık ve gizli desteğini almışlardır. Merkezi otoriteden
çok, onun yerel temsilcileri ile onların işbirliği içinde oldukları yerel sınıflardan
çeşitli nedenlerle memnun olmayan kitleler, otoritelere meydan okuyan bu cesur
“asi”lerle bütünleşmişler, onları birer “hesap sorucu” ya da “kurtarıcı” olarak
görmüşler, onların kişilikleriyle mücadelelerini, isimleri etrafında meydana
getirdikleri anlatılar eşliğinde hafızalarına kazıyarak ölümsüzleştirmişlerdir.
Bu çalışmada Karadeniz’in iki yakasının iki ayrı “eşkıya”sı karşılaştırmalı bir
şekilde incelenmiştir. Resmi otoritelerle işbirlikçilerinin “haydut” ya da “eşkıya”,
halkın bütününün ya da bir kısmının “kahraman” olarak gördüğü bu isimlerden
ilki, Kırım Tatarlarının ünlü “halk kahramanı” Alim Azamatoğlu, diğeri ise
Giresun yöresinin ünlü eşkıyası Micanoğlu Hüseyin’dir. Yapılan karşılaştırma
sonrası her iki isim arasında “kanunsuzluk” kariyerine bireysel mağduriyet
sonrasında başlama, halkın tamamı ya da bir kısmının desteğini alma ve adları
etrafında anlatılarla manzumeler oluşturulması gibi hususlar bağlamında
benzerlikler olduğu görülmüştür. Ulaşılan bir diğer sonuç ise, Karadeniz’in her
iki yakasında yaşayanların “kahraman” algılarındaki önemli benzerliktir.


Etiketler »  

Abstract
The people who find themselves in a specific struggle after being exposed to unjusttreatment exbhibit behaviors characterized from this moment as bandit-specificbehavior by official authoritarion, they are often seen as heroes by the society they livein. These types, also have started their struggle generally after individual events andeventually become collective goods, they have received open and secret support of someor all of the communities they lived in. Much more than the central authorities, themasses who are not satisfied with their local representatives and the local classes theycooperate with for various reasons, have become integrated with these brave “rebels”who have challenged the authorities, seen them as a reckoner or rescuer, immortalizedtheir struggles with their characters by digging in memory, accompanied by narrativesabout their names.In this study, two different bandits of two coasts of the Black Sea have been studiedcomparatively. The first one of these two names whom the official authorities and theircollaborators see as “robber” or “bandit” and the whole or a part of the public see as“hero”, is Alim Azamatoglu of the famous “folk hero” of Crimean Tatars and theother is the famous bandit of Giresun region, Micanoglu Hussein. After the comparisonmade, the similarities between the two names in context of individual grievance,starting the career of “lawlessness” after individual grievance, getting support of thewhole or a part of the public, forming poems by the narratives about their names, havebeen seen. Also, another result is that similarity of “hero” perception of the people livingon both coasts of the Black Sea.

Keywords »