Nev‘î'nin Bahar ve Kış ile İlgili İki Gazeli
TWO GHAZELS OF NEV’Î CONCERNING SPRING AND WINTER

ÖZET

Nev’î, Dîvan edebiyatımızın İran edebiyatının tesirinden kurtulup zirveye ulaştığı ve Fuzûlî, Bâki gibi kendi klâsiklerini yetiştirdiği XVI. yüzyılda yaşamış şairlerimizden biridir. Kaynaklarda iyi bir şair olduğu belirtilmekle beraber adı zirve şairler arasında anılmamaktadır. Bununla birlikte gerek şiirleri üzerinde yapmış olduğumuz incelemelerden ve ge-rekse eserleri üzerinde yapılan diğer çalışmalardan hareketle, aynı za-manda Bâkî'nin sınıf arkadaşı olan bu mütevâzı âlim-şairin, devrinin zirve şairleri arasında zikredilmeyi hak edecek güzellikte eserlere imza atmış olduğunu gördük. Bilhassa şiirlerinden hareketle varmış olduğumuz kanaate göre Nev’î, renkli ve orijinal hayalleri, dili kullanmadaki maha-reti, kendi ifadesiyle “sanatsız fakat âşıkâne” edası, duygularını ifadedeki samimiyeti, tasavvufa olan vukûfiyeti ve düşüncelerini ifadede gösterdiği kudret ile çağdaşı olan şairler arasında ilk saflarda yer almaya lâyık bir sanatkârdır. Makalemizin konusunu teşkil eden ve aşağıda incelemeye çalışacağımız iki şiiri de onun sayıca oldukça fazla olan güzel şiirinin niteliği hakkında bize fikir verebilecek mahiyettedir.

Nev’î is one of our sixteenth century poet. During this century, Turkish classical (Dîvan) literature saved itself from the influence of Iranian literature and reached its peak and raised its own classical poets such as Fuzulî and Bâki. Even though in the sources Nev’î was mentioned as a talented poet, his name is not mentioned among the top-grade poets. However, our study on his poems and other studies on his works show that he produced a number of first-rate works. By producing such works, this unpretentious poet naturally deserves to be mentioned among the first-rate poems of the period. By studying his poems, we noticed that Nev’î has colorful and original dreams, a good ability to use language, his “unpretentious but amorous” manner as he himself described, his sincerity in expression of his feelings, his knowledge of mystical thoughts and a strong ability to express his thoughts. Two poems of him will be analyzed in this article in order to give an idea about the quality of his poems. Keywords: The Classical Turkish poetry of the sixteenth century, Nev’î, sharh, social life in poet.