Rus Geçici Hükümeti’nin Türkistan Bölgesi’ndeki İdari Düzenlemeleri ve Sonuçları (1917)
Administrative Regulations And Results Of The Russian Provisional Government In The Turkestan Region (1917)

Rusya İmparatorluğu’nda 27 Şubat İhtilali sonrasında devletin
yönetimini Geçici Hükümet üstlendi ve ülkeyi Bolşevik İhtilali’ne kadar
yönetti. Hükümetin çözmesi gereken en önemli problemlerden birisi, normal
hayat akışının desteklenmesi amacıyla imkân dahilinde idari mekanizmanın
işlevini devam ettirmekti. Böylece yerel kurumların kendi kontrolü altında
kalmasını da sağlayacaktı. Bu konuda ilk olarak 4 Mart 1917 tarihinde aldığı
kararla yerel yönetimlerin olduğu bölgelere geçici komiserler
görevlendirmeye başladı. Yerel yönetimlerin olmadığı yerlerde oradaki
toplumsal organizasyonlarla ve görevli kişilerle anlaşarak komiser ataması
yapılacaktı. Temel yasa bu olmasına rağmen, Geçici Hükümet’in Türkistan
Bölgesi’nde idari yönetim için farklı bir takım kararlar aldığı görüldü.
Aslında Türkistan Bölgesi’nin imparatorluk döneminde bir çeşit sömürü
düzeni haline gelen genel valilik kurumuyla yönetilmesi, demokratik bir
hükümet olarak nitelenen Geçici Hükümet’i sınayacak önemli bir bölgeydi.
Yeni hükümetin eski rejimin hatalarını tekrarlamaması gerekiyordu.
Dolayısıyla bu makalede, Geçici Hükümet’in Türkistan Bölgesi’ndeki idari
düzenlemeleri, yerel ölçekte uygulama ve yansımaları incelenmiş, dönemsel
değerlendirmelere katkı sunulması hedeflenmiştir. Türkistan Bölgesi,
Türkistan Genel Valiliği toprakları için kullanılan resmî bir tanımlamadır.
Çalışmayla ilgili kaynaklar incelendiğinde Geçici Hükümet’in idari
kararlarının bölgedeki özel şartlara bağlı olarak üç aşamaya evrildiği ve
hükümet temsilcilerinin otoritelerini Bölge Sovyeti ve Taşkent Sovyeti’ne
kabul ettirmekte zorlandıkları tespit edilmiştir. Her üç aşamada bölge
Müslüman halkının karar mercisindeki yönetim kadrolarından dışlandığı
anlaşılmıştır.

After the February 27 Revolution in the Russian Empire, theProvisional Government took over the administration of the state andgoverned the country until the Bolshevik Revolution. One of the mostimportant problems that the government had to solve was to continue thefunctioning of the administrative mechanism as much as possible in orderto support the normal flow of life. Thus, it would ensure that localinstitutions remained under its control. With the decision taken on March4, 1917, temporary commissars were appointed to the regions where localgovernments existed. In places where there were no local governments,commissars would be appointed in agreement with the social organizationsand officials there. Although this was the basic law, it was seen that theProvisional Government took a number of different decisions foradministrative management in the Turkestan Region. In fact, theadministration of the Turkestan Region by the general-governorship,which became a kind of exploitation system during the imperial period, wasan important region that would test the Provisional Government, whichwas described as a democratic government. The new government was notsupposed to repeat the mistakes of the old regime. Therefore, in this article,the administrative regulations of the Provisional Government in theTurkestan Region, their implementation and reflections on a local scale areexamined, and it is aimed to contribute to periodic evaluations. TurkestanRegion is the official designation used for the territory of the TurkestanGeneral-Governorship. When the sources related to the study wereexamined, it was determined that the administrative decisions of theProvisional Government evolved into three stages depending on the specialconditions in the region and that the government representatives haddifficulty in imposing their authority on the Regional Soviet and theTashkent Soviet. It was understood that in all three stages, the Muslimpeople of the region were excluded from the administrative staff in thedecision-making authority.