SULTAN III. MEHMET’İN DOĞUM (YILDIZ) HARİTASI
THE HOROSCOPE OF SULTAN MEHMET III

Avrupa genelinde çok eski bir geleneğe sahip olan astrolojinin, 15. ve 16. yüzyılda
değeri gün geçtikçe artmaktaydı. Astroloji bu dönemde öylesine önem kazanmaktadır
ki, Papalar bile astrolojiye başvurmaktan geri kalmazlar. Bazı ülkelerde ise astrolojinin
bilim dalı olarak parladığı ve ders olarak okutulduğu görülmekteydi. Bu dönemde
Batılıların, Osmanlı savaşlarını konu olarak incelediği çok sayıda yıldız haritası
bulunmaktadır. Söz konusu haritaların genelinde gezegenler veya bunlara ilişkin
karmaşık hesaplamalar yer almaktadır. Batı dünyası bu haritalar sayesinde, bir
yandan Osmanlıların yakın zamanda tehdit oluşturup oluşturmayacaklarını, diğer
yandan ise geçmiş dönemlere ait askeri yenilgileri anlamaya çalışırlardı. Bu çalışmada,
1597 yılında Almanya’da yayınlanan, Sultan III. Mehmet’in doğum haritası
(horoskop) incelenecektir. Söz konusu doğum haritası, herhangi bir Osmanlı hükümdarına
ilişkin oluşturulmuş az sayıdaki örnekten biridir. Harita, düşmanın nasıl
değerlendirilmesi veya onunla savaşırken nelere dikkat edilmesi gerektiği hakkında
bilgiler içermektedir. Ayrıca bir yandan Osmanlı hükümdarının zaaflarını ortaya
koyarak, dokunulmaz ve yenilmezlik özelliklerinin sorgulanmasına, diğer yandan
korkunun devamına neden olabilecek açıklamalara yer verilmektedir. Bu çalışmada
haritanın sunduğu bilgilerin yanı sıra bu tür açıklamaların nedenleri de incelenecek
konular arasında yer almaktadır.

Although practiced all over Europe as an old tradition, astrology becameincreasingly popular in the 15. and 16. century. It gained so much of a popularityin that period that even the Pope himself consulted astrologers on occasion. Astrologywas even considered in some countries as a natural science field of study. TheWesterners then had many star maps, with the help of which they conductedastrological readings on wars against the Ottomans. The maps were mostly intendedfor the complex calculations of the planets. Using these maps, the Westerners tried tomake out whether the Ottomans posed any threat in the near future. This study seeksto investigate the horoscope of Sultan Mehmet III, which was published in 1597 inGermany. There being very few horoscopes related to any one of the OttomanSultans in history, the one in question is of rare quality. The horoscope includesinformation on how to treat an enemy and what to take into consideration whenengaged in battle. While, on one hand, it exposes the weaknesses of the OttomanSultan to question his quality of being invincible and untouchable, it also gives placeto statements that may cause fear among people. Along with any piece of informationthe map reveals, the reasons for why such statements were provided in the map arealso to be studied in this article.