TRANSLATION AS A TOOL OF CONSTRUCTING INTERCULTURAL RELATIONS: A CASE STUDY ON THE RELATION BETWEEN TURKISH AND CUBAN CULTURES *
“KÜLTÜRLERARASI İLIŞKILERIN İNŞASINDA BIR ARAÇ OLARAK ÇEVIRI: TÜRK VE KÜBA KÜLTÜRÜ İLIŞKISI ÜZERINE BIR ÖRNEK ÇALIŞMA

With the cultural turn in Translation Studies, it has been accepted that
translation is not just a linguistic but also a cultural activity. This cultural
activity can appear in various forms such as a positive and constructive
interaction or an asymmetrical power relation including assimilation, conquest
and/or colonial activities between cultures. Literature, translation and
translated literature can be used as a tool or strategy in this spectrum of
complicated relations. The agents/actors taking an active role in these relations
have become an object of study in Translation Studies as well as in all other
fields of Social Sciences. Using his agent role as an ambassador, Ernesto Gomez
Abascal wrote a fictional novel titled Havana’da Türk Tutkusu 1898 (Turkish
Passion in Havana 1898) drawing inspiration from historical facts to construct
a positive Turkish image in Spanish and Cuban literature and culture. Abascal
was inspired by the future translator of the novel, Mehmet Necati Kutlu to
write this book. Kutlu, who is an academician and an agent fostering the
relations between Turkey and Latin American countries, reported his findings
to Abascal about the Ottoman Empire and Cuban relations. Inspired by this
information, Abascal wrote a fiction based on these historical records. This
article will try to analyze the role of literature, translation and agents in the
process of constructing cultural images through this example.

Çeviribilimde kültürel dönemeçle birlikte çevirinin sadece dilsel değil aynızamanda kültürel bir etkinlik olduğu kabul edilmiştir. Bu kültürel etkinlikçeşitli şekillerde ortaya çıkabilir: kimi zaman farklı kültürler arasında olumlu veyapıcı etkileşim olarak kimi zaman da aralarında asimetrik güç ilişkileri olan ikikültür arasında asimilasyon, istila ve/ya sömürgeci etkinlik olarak. Edebiyat,çeviri ve çeviri edebiyat bu yelpazedeki çetrefilli ilişkilerde bir araç ya da stratejiolarak kullanılabilmektedir. Söz konusu ilişkilerde etkin rol alaneyleyiciler/aktörler Sosyal Bilimler’in her dalında olduğu gibi Çeviribilim’de deinceleme konusu olmuştur. Ernesto Gomez Abascal da bir büyükelçi olarakeyleyici kimliğini de kullanarak İspanyol ve Küba Edebiyatı’nda olumlu birTürk imgesi oluşturma niyetiyle tarihi gerçeklerden ilham alan kurgu bir romanyazmıştır: Havana’da Türk Tutkusu 1898. Bu kitabı yazma konusundaAbascal’a kitabın gelecekte çevirmeni olacak Mehmet Necati Kutlu ilhamvermiştir. Akademisyen ve Türkiye ile Latin Amerika ülkeleri arasındakiilişkileri geliştiren bir eyleyici olan Kutlu, Osmanlı İmparatorluğu ve Kübailişkileri hakkında bulduklarını Abascal’a iletmiştir. Bu tarihi verileredayanarak Abascal kurgu bir roman kaleme almıştır. Bu makale, bu örneküzerinden edebiyatın, çevirinin ve eyleyicilerin kültürel imge oluşturmadakirolünü irdelemeye çalışacaktır.