Türkiye'de Çaycılığın Tarihî Gelişimi
THE HISTORICAL DEVELOPMENT OF TEA PRODUCTION IN TURKEY

Çin'den Rusya yoluyla Osmanlı Devletine giren çay, Anadolu'da dört yüz yıldır kullanılmaktadır. Özellikle Tanzimat'tan sonra tüketimi artmış, XIX. yüzyılın sonlarında kahvaltı sofralarında yerini almıştır. Doğu Karadeniz bölgesinde çay yetiştiğine dair en eski tarih 1878'dir. Bu üretim, yöre halkının amatörce çalışmalarının sonucuydu. Sultan II. Abdülhamid döneminde çeşitli şehirlerde çay tarımı için girişimlerde bulunulmuş, ancak bunlardan olumlu sonuç alınamamıştır. Çay yetiştirme işine XX. yüzyılda daha bilinçli ve sistemli yaklaşılmıştır. Bu dönemde teorik açıdan Ali Rıza Bey, uygulama açısından da Zihni Derin en gayretli iki kişi olarak ön plâna çıkmıştır.

Tea, which was brought to Ottoman Empire through the rote from Chine to Russia, has been consumed for four hundred years. Its consumption increased, especially after the Tanzimat and it was used in every breakfast menu during the late nineteenth century. It was determined that tea was grown in the Eastern Black Sea region in 1878. This production was amateurish. During the reign of Abdulhamid II., the samples of the growing of tea were carried out in various cities, but these attempts were failed. At the beginning of twentieth century, this matter was handled more consciously and systematically. During this time, two persons were in fore, one of them was Ali Rıza Bey who studied it theoretically, the other was Zihni Derin, who studied it practically. Keywords: Tea, tea growing, II. Abdülhamid, Eastern Black Sea Region, Ali Rıza Bey, Zihni Derin, Rize.