XIX. YÜZYILDA OSMANLI-AÇE İLİŞKİLERİ OSMANLI HİLÂFETİNİN GÜNEY ASYA’DA DİNÎ-SİYASÎ NÜFUZU
OTTOMAN-ACEH RELATIONS IN THE XIXth CENTURY-OTTOMAN CALIPH’S RELIGIO-POLITICAL INFLUENCE IN THE SOUTHEAST ASIA


Açe Sultanlığı, Güney Asya’daki Avrupa sömürgeciliğine karşı yaklaşık dört yüz yıl mücadele etti.

Açe Sultanlığı, Güney Asya’daki Avrupa sömürgeciliğine karşı yaklaşık dört yüz yıl mücadele etti. Açe sultanları da başlangıçta Portekiz ve İspanya, daha sonra da Hollanda sömürgeciliğine karşı hilâfet merkezi olan Osmanlı Devletinden yardım ve tebaiyet talep ettiler. Bu talepler üzerine XVI. yüzyılda II. Selim gerekli yardım emrini ve tebaiyet belgesini verdi. XIX. yüzyılda ise bu belgeyi Sultan Abdülmecid yeniledi. Osmanlı Devletinin Güney Asya’daki en uzak hâkimiyet alanı olan Açe, Osmanlı dışında hiçbir ülkenin hâkimiyetini kabul etmedi ve Hollanda’ya karşı bu ülkenin sömürge tarihinin en uzun ve çetin savaşını verdi. Osmanlı Devleti de hilâfetin dinî-siyasî nüfuzunu ve tebaiyet belgesinin verdiği hak ve sorumlulukları devrin siyasî konjonktürü içinde gücü nispetinde kullandı. Bu çalışmada Açe halkı ile Türkler arasındaki gönül ve kültür bağını gösteren tarihî zemin üzerinde duruldu.


Etiketler »  

Abstract
For Southeast Asian Muslims the Ottoman State represented a dream of Islamic power at a time of Islamic political decline When Aceh, was attacked by the Dutch in 1873, they appealed to all the great powers of the time to come to its aid, but only Ottomans took up the cause and issued a formal offer of mediation between the Dutch and the Acehnese. Ottomans claimed to be the suzerain, the overlord of Aceh, ever since the sixteenth century, when the Ottoman sultans accepted the tribute offered by Aceh in return for offering military protection. This overlordship had been renewed on both sides untill 1850. In this relationship the Ottoman caliphate played a central role. This article focuses on the history of Aceh-Ottoman relations mainly depending on the Ottoman archival materials.

Keywords »