Türk Kültürü İncelemeleri Dergisi > TKİ Dergisi |

16. ASIRDA YAŞAMIŞ BİR ŞAİRİN SERGÜZEŞTİ: HİNDÎ MAHMÛD VE ESERLERİ
SERGUZEST WHICH BELONGS TO A POET LIVED IN THE 16TH CENTURY: HINDI MAHMUD AND HIS WORKS


Bugün yurt içi ve yurt dışındaki kütüphanelerde henüz adı ve eserleri bilinmeyen yüzlerle ifade edilebilecek sayıda şairin bulunduğu bir gerçektir.

Bugün yurt içi ve yurt dışındaki kütüphanelerde henüz adı ve eserleri bilinmeyen
yüzlerle ifade edilebilecek sayıda şairin bulunduğu bir gerçektir. Bu
şairlerin her birinin kültür ve edebiyatımız açısından zengin malzemeler
içeren eserler yazmış olduğu da muhakkaktır. Bunlardan biri de XVI. asırda
yaşamış ve iki önemli eser te’lif etmiş olan Hindî Mahmûd isimli şairdir.
Tezkirelerde ve biyografi kitaplarında adına pek rastlanmayan Hindî
Mahmûd, eserlerinden anlaşıldığı kadarıyla ilginç bir şahsiyettir. Şair
hakkındaki önemli bilgilere tespit etmiş olduğumuz iki eserinden hareketle
ulaşmaktayız. Bu eserlerden biri İngiltere Milli Kütüphanesinde bulunan
Kitâbu Kısas-ı Enbiyâ, diğeri ise Edirne Selimiye Kütüphanesinde bulunan
Sergüzeştnâme-i Hindî Mahmûd isimli eserdir.
Şaire ait her iki eser de ilginç özellikler arz etmektedir. Özellikle şairin
İnebahtı Deniz Savaşı ve savaşın ardından esaret yıllarını anlattığı sergüzeştnâmesi,
gerek muhteva gerekse şekil özellikleri bakımından dikkat
çekicidir. Şair, bu eserinde Roma ve Messina hapishanelerinde geçirdiği dört
yılı tahkiyevî bir tarzda nazmetmiştir. Ayrıca eserinde, o dönemin Hristiyan
dünyasına ait gözlemleri de yer almaktadır. Özellikle Roma’daki günlük
yaşam, San Pietro ayini ve o dönemin Hristiyan ruhbanları hakkındaki
gözlem ve tespitleri ilginç bir özellik arz etmektedir. 42 varaklık sergüzeştnâme,
farklı nazım şekilleri ve türlerini içermesi bakımından da benzerlerinden
ayrılmaktadır. Şairin bir diğer eseri olan Kitâbu Kısas-ı Enbiyâ ise
manzum olarak 1585 yılında istinsah edilmiştir. 280 varaktan müteşekkil bu
eser, türünün önemli örneklerindendir. Eserin muhtevası, başta ayet ve hadisler
olmak üzere İslam tarihinin önemli kaynaklarına dayanmaktadır.


Etiketler »  

Abstract
Today, at domestic and foreign libraries, it is a fact that there are hundreds of poetswhose names and works aren’t known. Each of these poets wrote works that containvery rich materials in the way of our culture and literature. One of these is the poetHindî Mahmûd that lived at XVI and wrote two important works.Hindî Mahmûd whose name isn’t come across very much at the tezkire andbiographical books is a strange man. It is understood from his works. We can reachthe important information about the poet from his two works which are determined.One of these works is Kitâbu Kısas-ı Enbiyâ which is in the England NationalLibrary, and the other is Sergüzeştnâme-i Hindî Mahmûd which is in the SelimiyeLibrary at Edirne.Two works which belong to poet have interesting peculiarity. Especially poet’ssergüzeştnâme which tells Inebahtı Sea Battle and his captivity years after battleattracks attention in terms of both substance and shape features. The poet told his fouryears in prison at Rome and Messina in this book. Besides, in his work, observationsbelonging to the Christian world were portrayed. Especially, life in the Rome, SanPietro sacrament and the observations about the Cristian clergies od that periodpresent an interesting feature. The adventure book which composes of 42 leafseparated counterparts in terms of poetic forms and what it includes. The other workof the poet Kitâbu Kısas-ı Enbiyâ was replicated as a verse in 1585. This work thatcomposed of 280 leaf is one of the important examples of its type the content of workbased on important sources of the history of Islam, particularly on the verses and thehadiths.

Keywords »