HADİSLERİN KAZAK ATASÖZLERİNE ETKİSİ
AFFECT OF HADITHS ON KAZAKH PROVERBS


Atasözleri, uzun tecrübe ve gözlemlere dayanılarak söylenmiş ve halka mal olmuş, halkın bütün dikkatiyle muhafaza ettiği nasihat niteliği taşıyan sözlerdir.

Atasözleri, uzun tecrübe ve gözlemlere dayanılarak söylenmiş ve halka mal olmuş,
halkın bütün dikkatiyle muhafaza ettiği nasihat niteliği taşıyan sözlerdir.
Atasözleri, anlatmak istediği hususu kısa ve özlü bir biçimde anlatır. Halkın bütün
hasletlerini ve kültürünü kendi bünyesinde taşıyan atasözleri onların bütün değer
yargılarını günümüze taşır.
Kazak halkı, yazılı edebiyatın henüz gelişmediği zamanlarda da sahip olduğu
sözlü edebiyatla kendini ifade etmeye çalışmıştır. Atasözleri de bu sözlü edebiyatın
bir ürünüdür. Bu sebeple atasözleri, bir cemiyetle ilgili bilgi alınmak istendiğinde
başvurulması gereken en eski kaynaklardır diyebiliriz..
Atasözleri bir sözlü edebiyat ürünü olduğu için tam olarak bir devre ait değil,
içerdiği tarihi olaylar, halkın yaşayışı ve vermiş olduğu nasihatlerle her devre aittir.
İslâmiyet, Kazak bölgesine 8. asırda gelmiştir. Bu tarihten günümüze kadar
İslâmî bir yaşayış süren Kazaklar’ın yaşamlarının her noktasına, İslâmiyet sirayet
etmiştir. Bu sirayet tabii ki yazılı ve sözlü edebiyata da olmuştur. Hâliyle atasözleri
de İslâmî kurallardan ve yaşam biçiminden etkilenmiştir. Kazak steplerinden
çıkmış olan herkesin sözlerinde Hz. Muhammed (s.a.v)’in hadislerinden bir cüz
mutlaka görürüz.
Hadis; Peygamber’in sözleri ve nasihatleridir. Hadis-i Şerifler kendi içinde derin
manalar taşımaktadır. Hz. Muhammed (s.a.v)’in Hadis-i Şeriflerine baktığımızda,
onlarda bulunan nasihatlerin hemen hemen aynılarının atasözlerinde de
bulunduğunu görmekteyiz. Hadis-i Şerifler Hz. Peygamber’in doğru yaşamayla
ilgili nasihatleriyken atasözleri de bir halkın atalarının gelecek kuşaklara verdiği
nasihatlerdir.
İşte yüzyıllardır İslâmiyet’le yoğrulmuş, hayatının her noktasını İslâmiyet’e göre
yaşamaya çalışan bir milletin atalarının kendilerine bıraktığı nasihat dolu miras
olan atasözlerini de İslâmiyet’ten ayrı düşünmek mümkün değildir. Bu makalede
bu ilişki üzerinde durulacak, Kazak atasözlerinde hadis etkisi tespit edilmeye
çalışılacaktır.


Etiketler »  

Abstract
Proverbs which were uttered after long term experiences and observations areadvising words and they belong to the society. Proverbs give short and briefinformation. They carry the culture and traditions of a society up until now.When there was no written literature Kazakhs were using oral literature toexpress themselves. Proverbs are also the products of this oral literature. So we cansay the proverbs are the oldest resources to get information about societies.Proverbs don’t belong to a certain time period but they belong to all the periods oftime since they carry the characteristics of a particular culture.Islam that came to the Kazakh area around 8th century affected Kazakh life tillnow. Islamic rules and life style also effected oral and written literature and inconsequence the proverbs. So in the words of the people from Kazakh steppes areoften found hadith parts in their utterences.Hadith having deep meanings inside is the utterences and advices of the prophet.Advices in hadiths resemble to the advices that are in the proverbs. While hadiths arethe advices about decent life given by Prophet Mohammed, proverbs are the advicesthat are given by the ancestors of a society to the future generations.In conclusion Kazakh proverbs can’t be seperated from Islam.

Keywords »