TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİNİN ULUSLAR ARASI PARLAMENTOLAR BİRLİĞİNE KATILIMI VE İSTANBUL PARLAMENTOLAR KONFERANSI (1934)
THE MEMBERSHIP OF THE GRAND ASSEMBLY OF TURKEY AND ISTANBUL CONFERENCES OF PARLIAMENTS (1934)

Uluslar arası Parlâmentolar Birliği, 19. yüzyılın sonlarına doğru dünya genel barışını sağlamak ve ülkeler arasındaki sorunları çözmek amacıyla bir tahkim ku-rumu olarak ortaya çıkmıştı. Periyodik konferanslarla çalışmalarını yürüten Birliğe Osmanlı Devleti II. Meşrutiyet döneminde üye oldu. I. Dünya Savaşı'yla çalışma-lara ara verilmesinin ardından her yıl düzenli olarak Genel Parlâmento Konferans-ları ile Ticaret Konferansları düzenleyen Birliğe Türkiye Cumhuriyeti Devletinin üye olarak katılımı ise 1932 yılında gerçekleşti. Uluslar arası Parlâmentolar Birliği I. Dünya Savaşı'nın ardından savaşın bıraktığı sorunların çözümü ve silâhsızlanma başta olmak üzere, ekonomik buhranların yarattığı işsizlik, genel sağlık gibi insan toplumunu ilgilendiren pek çok konuda katılımcı ülke siyasal temsil organlarına tavsiye kararları ileterek, dünya dirliğini sağlama çabasında bulunmuştur. Birliğin 1934 yılında İstanbul'da düzenlenen Genel Konferansında ise konferansların her dönem ana temalarından olan Emniyet ve Silâhsızlanma, Toplumsal Sorunlar kapsamında işsizlik ve kapitülasyonlar sorunu ile tek-partili rejimlerin yükselişe geçtiği bu dönemde temsili rejimlerinin konumu ve geleceği tartışıldı. Bu makalede Uluslararası Parlâmentolar Birliği Türk Grubu'nun oluşum süreci, Birlik'le ilişki-leri ve 1934 yılında İstanbul'da toplanan 30. Parlâmentolar Konferansı, çalışmaları ve yarattığı etkilerle incelenmeye çalışılmıştır.

Toward the end of the 19th Century, the Inter-Parliamentary Union was created as an international arbitration institution meeting periodically and having the purpose of promoting world peace and solving problems at inter-governmental level. The Ottoman State joined the Union during the era of Second Constitutional Monarcy. In 1932 The Turkish Republic became a member of the Union which had organized yearly World Parliamentary Conferences and Trade Conferences since the end of the World War I, having been obliged to terminate them during the contract. The Inter-Parliamentary Union adopted several resolutions making recommendations to the political representative bodies of its Member States on unemployment created by economic crises, public health and especially disarmament and solutions to the problems that originated from the World War. In its Conference of the Union of 1934, held in Ä°stanbul, among the issues discussed were certain problems such as security and disarmament, social problems that had been caused by general unemployment and Capitulations,and the position and the future of parliamentary regimes at a time when single-party regimes were appearing. The present article discusses the establishment process of the Turkish Delegation to the Inter-Parliamentary Union, its relationships with the Union, and the works and effects of the 30th Parliamentary Meeting in Ä°stanbul in 1934.