KLÂSİK TÜRK ŞİİRİNDE GÖMLEK
SHIRT IN CLASSICAL TURKISH POETRY

Divan şairi, şiirlerinde aşkı, sevgiyi, güzeli ve güzelliği dile getirirken,
giyim kuşama ait unsurlardan da yararlanmış, kıyafetlerin renk, biçim vb.
özellikleri üzerinde dururken, kıyafet ile giyen kişi arasındaki çeşitli ilgilere
de temas etmiÅŸtir.
Bu çerçevede divan şairlerinin üzerinde çokça durdukları giyim kuşam
unsurlarından biri de gömlektir. Gömlek, klâsik Türk şiirinde çoğunlukla
âşık, sevgili, gül ve Yusuf odaklı ele alınmış, daha ziyade teşbih, istiare,
mecaz, telmih vb. sanatlar vasıtasıyla konu edilmiştir. Bu bağlamda gömlek,
kırmızı rengi dolayısıyla güle, lâleye ve kanlı kefene benzetilmiştir. Gömlek
aynı zamanda vuslattır. Vücuda temas etmesi ve onu sarması nedeniyle
sevgili ile vuslatta olduğu hayal edilir, hatta bu özelliğinden dolayı âşık
tarafından kıskanılır. Kokusu, rengi ve yırtılması dikkate alınarak özellikle
Yusuf kıssasına telmih çerçevesinde kullanıldığı görülür.
Bu çalışmada, taranan metinlerden elde edilen örnekler çerçevesinde
gömleğin bu şiirde nasıl ve ne şekilde ele alındığı, işlendiği incelenmeye,
böylece gömleğin klâsik Türk şiirindeki kullanımı, yeri ve öneminin tespiti
için gerekli olan malzeme ve bilginin bir bölümünün ortaya konulmasına
çalışılmıştır.

The Divan poets touch on various interests between the person and its outfit mode,while they composed the concept of love, beauty and beautiful in their poems using theelements relating to the the clothe and finery, considering characteristics of dressing suchas its colour and design etc.One of the most popular dress modes that the Divan poets touched upon is shirt. Ashirt in the classical Turkish poetry has been mostly taken up with lover, beloved, rose,and Joseph centered, moreover considered through arts such as smile, istiare, metaphor,allusions etc. In this context shirt is likened to rose, tulip and bloody shroud because of itsred color. A shirt also meant union with one’s beloved. It is thought that a shirt is inunion with the beloved one because it touches and wraps the body and therefor the loverbecomes jelous of a shirt. Considering its scent, color and tear, a shirt is used in terms ofmetaphoric allusions (telmih) in the story of Joseph.This article within the framework of the examples obtained throughout the textsstudied, tries to exibit some essential knowledge and documents in order to determinehow and in what regards a shirt is considered in this poetry, and in this way the use,place and significance of a shirt in the classical Turkish poetry.